SPREAD THE WORDDe kunst van het speechschrijven vraagt om het soepel houden van je eigen creativiteit, denkvermogen en schrijftalent. En het vak is gebaat bij professionals die het verder kunnen ontwikkelen, vernieuwen en erop reflecteren.
Daarom schrijf en spreek ik regelmatig over mijn vak op verschillende podia, en verken ik de grenzen met andere disciplines - zoals muziek, poëzie en wetenschap.
Bij mijn afscheid schreef ik het boekje ‘Van letterknecht naar waardenmeester’, over 17 jaar speechschrijven bij het Ministerie van OCW, met oa praktische aanbevelingen voor speechschrijvers en directeuren Communicatie bij de Rijksoverheid.
In oktober 2015 gaf ik, samen met Marina Lacroix (speechadviseur bij Mc Kinsey) een lezing over retorica en muziek bij de European Speechwriter’s Network in Berlijn, getiteld Making your rethoric sing.
HOE SCHRIJF JE EEN SPEECH?Een goede speech kan dansen, zingen, ontroeren, nieuwe inzichten geven en een gelukzalige nasmaak achterlaten. Maar hoe bereik je dat?
VERTELLINGHet begint met de vraag welk verhaal je wil vertellen.
Dat kun je scherp krijgen door drie hulpvragen te stellen: wat wil ik vertellen, waarom vind ik dat belangrijk en hoe wil ik dat bereiken?
Als je die vragen beantwoord hebt, heb je de kern te pakken en kun je focus aanbrengen.
VERBINDINGOm je verhaal over te brengen aan je publiek, is het belangrijk om een brug te leggen tussen jou en je toehoorders. Verdiep je in hun gedachten en gevoelens, en begrijp ook echt waarom ze boos, blij, bezorgd of angstig zijn. Spreek ze aan op de waarden die jullie delen. En vertel je verhaal op een persoonlijke, eerlijke manier.
VERBEELDINGSpeechschrijven is schrijven voor het oor, maar wil je dat je boodschap echt aankomt, dan moet je ook de andere zintuigen bespelen.
Beelden oproepen, ritme aanbrengen. Kippenvel ontlokken. Tranen trekken. Retorica betekent het abstracte voorstelbaar maken met kleine, menselijke voorbeelden. Feiten larderen met verhalen. Informatie afwisselen met emotie.
SPREKER EN SCHRIJVEREn een goede speech schrijf je nooit alleen, hoewel je als speechschrijver wel voornamelijk de pen vasthoudt. Want ook al verstaat de speechwriter de kunst der retorica, om ‘costum made’ te kunnen schrijven moet je je spreker kunnen ‘lezen’. Dat vraagt om een goed contact en een efficiënte samenwerking.
MEER WETEN?
Voorbeeldspeeches van Steve Jobs, Barack Obama en Frans Timmermans